Antistigma kampanja 2009. Duševna bolest nije zarazna ali ravnodušnost jeste „OTVORIMO VRATA“

Tokom devedesetih, među najugroženijim institucijama svakako su bile psihijatrijske bolnice. Drastično smanjenje resursa i osoblja i teška društvena situacija doveli su psihijatrijske bolnice u teško stanje izlovanosti. Većina pacijenata u tim bolnicama je pre intervencije Caritas-a živelo u degradirajućim uslovima i bez ikakvog ljudskog dostojanstva. Nedostatak hrane, kreveta, dušeka, posteljine, odeće, obuće, higijenskog materijala i lekova doveo je i do odsustva ljudske brige i humanosti. Nisu postojali Centri za mentalno zdravlje niti zdravstvena zaštita koji bi bili alternativa hospitalizaciji, što je bila praksa u lečenju ovih slučajeva.

 Plakat CARITAS

Tokom 2001/02, CARITAS Srbije započinje rad na rešavanju ključnih problema. Smanjenje broja institucionalizovanih pacijenata promovisanjem moderne psihijatrijske službe, transformacija bolnica u strukture samo za akutne pacijente ili pokušaj deinstitucionalizacije u skladu sa vremenom i resursima države kao i motivisanje zaposlenih, obuka i podrška novim zaposlenima.

Inicijativama Caritas-a došlo je do senzibilizacije društva u odnosu na probleme tolerancije i mentalnog zdravlja što je dovelo do stvaranja Nacionalne komisije za mentalno zdravlje u okviru Ministarstva zdravlja, kojom predsedava prof. dr Dušica Lečić-Toševski.

Pružena je podrška institucionalnoj reformi kroz seminare i radionice u 16 gradova. Direktori psihijatrijskih bolnica dva puta su posetili centre u Italiji, a data je i podrška novom zakonu o pravima pacijenata sa mentalnim teškoćama kao i reformi psihijatrijskog sistema.

Pored humanizacije psihijatrijskih bolnica i poboljšanja uslova života pacijenata i promovisanja moderne psihijatrijske službe, program je uključio i aktivnosti senzibilizacije i promovisanja community based pristupa, podrška procesima deinstitucionalizacije i uključivanje pacijenta u socijalni i/ili porodični kontekst.

Najznačajniji praktični rezultat rada bila je realizacija pilot projekta: otvaranje prvog Centra za zaštitu mentalnog zdravlja, u Nišu, u opštini Medijana 2. oktobra 2005.

Program mentalnog zdravlja se nastavlja razmatrajući naredne korake koji bi bili potrebni u zdravstvenom sistemu, društvu kako bi dosadašnji rad vodio ka jednoj sigurnoj budućnosti. Glavne oblasti rada ostaju iste kao i prethodnih godina:

  • Obuka osoblja u budućim Centrima za mentalno zdravlje;
  • Praćenje pilot projekta Centra za mentalno zdravlje u Nišu i njegovo širenje;
  • Senzibilizacija civilnog društva (i mreže Caritas koja čini deo istog).